Uluslararası Türk Kültürü Teşkilatı TÜRKSOY, "Türk Dünyası Öncüleri Konferansı: Özbek şair Alişir Nevai" konulu konferans düzenledi.
TÜRKSOY Genel Sekreteri Prof. Düsen Kaseinov’un ev sahipliğinde düzenlenen etkinliğe, Özbekistan’ın Ankara Büyükelçisi Alisher Agzamkhadjayev, TBMM Sakarya Milletvekili Prof. Dr. Mustafa İsen, UNESCO Türkiye Milli Komisyonu Başkanı Prof. Dr. M. Öcal Oğuz, Alişir Nevai Üniversitesi Dil ve Edebiyat Fakültesi Öğretim Üyesi Dr. Nodirbek Jurakuziyev, Al-Farabi Kazak Milli Üniversitesi Şarkıyat Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Oras Sapaşev, Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü, araştırmacı Dr. Tülay Köseoğlu, İstanbul Aydın Üniversitesi Orta Doğu ve Kafkasya Araştırma Merkezi Müdürü Prof. Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu, çok sayıda akademisyen, şair, yazar, sanatçı, basın mensubu ve öğrenciler katıldı.
Etkinliğin açılış konuşmasını yapan Genel Sekreter Düsen Kaseinov, TÜRKSOY’un Türk Dünyası şahsiyetlerine verdiği önem ve düzenlediği etkinliklere değinerek, “TÜRKSOY kuruluşundan bu yana Türk kültürüne ve ortak medeniyetimize hizmet etmiş ve ardından ölümsüz eserler miras bırakmış değerli şahsiyetlerin anılması ve gelecek nesillere tanıtılması çalışmalarına büyük önem vermektedir. Her yıl görkemli şahsiyetlerimiz adına anma yılları ilan etmekteyiz ve panelden, konserlere, festivallerden sanat buluşmalarına çeşitli etkinliklerle Türk Dünyası’nın mümtaz şahsiyetlerini anmaktayız. Ayrıca, Türk Dünyası’nın öncüsü olan pek çok kültür insanını, örnek yaşantıları ve bıraktıkları ölümsüz eserlerle yaşatmaya gayret etmekteyiz. Bu çerçevede bugünkü etkinliğimizin de “Gazel mülkünün sultanı” olarak da ün kazanan Özbek şairimiz Alişir Nevai’nin Türk Dünyası için önemi ve Türk şiir sanatına kazandırdıklarının anlaşılması açısından faydalı olmasını diliyorum. Bu vesileyle büyük aydın ve mütefekkir, Özbekistan’ın yetiştirmiş olduğu tüm Türk Dünyası’nın gururu Alişir Nevai’yi saygıyla ve minnetle anıyoruz.” diye konuştu.
Konferansta konuşan Büyükelçi Agzamkhadjayev, Özbek halkının temsilcisi, Türk Dünyası’nın ortak değeri şair, yazar, düşünür ve devlet adamı Alişir Nevai’yi TÜRKSOY’un düzenlediği etkinlikle anmaktan duyduğu memnuniyeti dile getirerek, TÜRKSOY’a teşekkür etti. Nevai’nin şiir sanatındaki ustalığı, edebiyat alanındaki başarıları ve devletine verdiği hizmetin, kendisinden sonraki nesiller için bir örnek olduğunu ve birçok özelliğiyle Türk Dünyası’nın öncüsü konumuna yükseldiğini kaydeden Agzamkhadjayev, özellikle Türk diline verdiği önem nedeniyle çalışmalarının nesilden nesle gurur vesilesi yapılarak aktarıldığını ve yazdığı gazellerin günümüzde de dilden dile yayıldığını vurguladı.
Alişir Nevai’nin Türk Dünyası’na kazandırdıklarını, şiir sanatını, edebiyatını, devlet adamı olarak çalışmalarını bir konferansla değil, günlerce uzun uzun anlatabileceğini dile getiren Mustafa İsen, “Eğer dünyada 5 kişilik dahilik listesi yayınlanacak olsaydı bu listeye Türk Dünyası’ndan dahil olacak iki kişiden biri mutlaka Alişir Nevai olacaktı.“ diye konuştu. Nevai’nin, büyük bir şair, edebiyat adamı, bürokrat, alim, halk üstadı ve musikişinas olarak bütün alanlarda örnek olduğunu ve kendi imzasını bıraktığını vurgulayan, Türkçenin ortak bir dile kavuşması konusunda özel hassasiyeti olduğunu dile getiren İsen, şairin edebiyata kazandırdıklarına dikkati çekerek, “Türk edebiyatında birçok ilk Alişir Nevai’ye aittir. İlk hamse, ilk birden çok divan, divanlara özel isim verme geleneği, Türk dilinin ve edebiyatının itibar kazanması Nevai’yle başlamıştır. Dünyada başka hiç kimsenin adı bir dille özdeşleşmemiştir. Çağatay Türkçesinden bahsedilirken Nevai dili diye bahsedilmektedir. 15. yüzyılda yaşayan Nevai’nin eserlerine 18 asırda bile Türk coğrafyasında çok sayıda nazire ve tefsirler yazılmıştır.” şeklinde konuştu.
TÜRKSOY’a Türk Dünyası’nın mümtaz şahsiyetlerine sahip çıkarak düzenlediği etkinlikler nedeniyle teşekkür eden Mustafa İsen, “Türk Dünyası’nın ortak zengin birikiminin gündeme geldiği bu günlerde, geçmişte çok büyük bir medeniyet meydana getiren bu coğrafyanın, şimdi de bütünleşerek bir Türkistan medeniyeti meydana getirebileceği umudunu taşıdığını” söyledi.
Açılış konuşmalarının ardından Türk Dünyası'nın çeşitli ülkelerinden gelen, Dr. Nodirbek Jurakuziyev, Doç. Dr. Oras Sapaşev, Dr. Tülay Köseoğlu, Prof. Dr. Kamil Veli Nerimanoğlu tarafından sunumların yapıldığı konferansa geçildi.
Konuşmacılar, Alişir Nevai’nin hayatı, şiirleri ve diğer çalışmaları hakkında bilgi vererek, şairin, sadece Özbekistan’ın değil, Türk Dünyası’nın ortak değeri olduğunu vurgulayarak, ününün Türk halklarının yaşadığı coğrafyanın da sınırlarını aşarak dünyaya mal olduğunu dile getirdi.
Konferans kapsamında, Özbekistanlı öğrenciler tarafından Alişir Nevai’nin şiirlerinin seslendirildiği şiir dinletisi ve Ozan Mehmet Sabir Karger tarafından ise şairin sözlerine bestelenmiş şarkılardan oluşan mini konser düzenlendi.
