Bu tablo, İsrail'in özür dilemesinin üzerinden üç yıldan fazla zaman geçmesine ve geçen ay Londra'da yapılan görüşmelerde atılan adımlara rağmen Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesi sürecinin hala tamamlanamadığının göstergesini oluşturdu. Ancak buna rağmen İsrail Büyükelçiliği'nin resepsiyonunda verilen resmi nitelikteki mesajlar, İsrail'in Türkiye ile ile ilişkilerini güçlendirme konusundaki temennilerini ifade etme açısından önemliydi.
İsrail özür dilemişti
ABD Başkanı Barack Obama'nın devreye girmesiyle 2013 yılında İsrail'den gelen özür, Türkiye - İsrail ilişkilerini normalleşme sürecine sokmuştu. Ancak bu akşamki resepsiyon, aradan geçen 3 yıldan fazla zamana rağmen bu normalleşme sürecinin henüz tamamlanmadığını, iki ülke arasındaki ilişkilerin resmi düzeyde normale dönmediğini, tazminat müzakereleri ile Gazze'ye abluka konusundaki pürüzlerin tam aşılamadığını gösterdi. Aynı zamanda iki ülke arasında normalleşme isteğinin özre rağmen uzun bir zamana yayıldığını da gösterdi.
Kriz Mavi Marmara baskını ile başladı
İsrail ile Türkiye arasındaki diplomatik ilişkiler, Mavi Marmara baskını nedeniyle ortaya çıkan kriz üzerine, 7 Eylül 2011 tarihinde, "ikinci katip" düzeyine düşürüldü. Bu tarihten itibaren İsrail'in Ankara Büyükelçiliği'nde ikinci katip seviyesinin üstündeki bütün diplomatların Türkiye'deki görevleri son buldu. Türkiye'nin diplomatik seviyenin düşürülmesinin yanısıra Gazze'deki ablukanın kaldırılması, Doğu Akdeniz'de seyrüsefer serbestisi ve askeri anlaşmaların askıya alınması konularını da içeren kararları da İsrail'e iletildi.
Özür heyeti
ABD Başkanı Barack Obama'nın ziyareti sırasında İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun, 2013 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak özür dilemesinin ardından İsrail ile ilişkilerinin yeniden normalleşmesinin kapısı açıldı.
Beyoğlu saldırısı
Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkilerin normalleşmesi için bu yılbaşından itibaren ülke yetkilileri arasında temas yürütülüyordu. 19 Mart'ta İstanbul'da İstiklal Caddesi'nde terör örgütü IŞİD'in düzenlediği bombalı saldırının ardından cumhurbaşkanları düzeyinde bir iletişim sağlandı. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, saldırıda İsrail vatandaşlarının hayatını kaybetmesi nedeniyle İsrail Cumhurbaşkanı Reuven Rivlin'e yazılı taziye mesajı gönderdi. Bu mesajın ardından Rivlin, Erdoğan'ı telefonla aradı. Erdoğan, ABD gezisi sırasında da, Musevi cemaatinin temsilcileriyle görüştü.
Londra buluşması
Bu temasların ardından Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Büyükelçi Feridun Sinirlioğlu ile İsrail Başbakanı'nın Özel Temsilcisi Joseph Ciechanover ve İsrail Milli Güvenlik Konseyi Başkan Vekili Jacob Nagel'in başkanlıklarındaki Türk ve İsrail heyetleri, 7 Nisan 2016'da Londra'da önemli görüşmeler yaptı.
Nisan ayında yapılan görüşmede, geniş çapta bir mutabakat sağlandı. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Heyetler, mutabakat metninin nihai hale getirilmesi ve farklılıkların giderilmesi yönünde ilerleme sağlamışlar ve anlaşmanın çok yakında gerçekleştirilecek bir sonraki toplantıda sonuçlandırılması hususunda uzlaşıya varmışlardır" denilmişti.
İsrail resepsiyonu
İsrail'in Ankara'da ikinci katip seviyesindeki Maslahatgüzarı Amira Oron, ülkesinin bağımsızlık günü nedeniyle 17 mayıs akşamı Swissotel'de bir resepsiyon verdi.
Resepsiyona, hükümeti temsilen katılım olmadı. Aynı zamanda Dışişleri Bakanlığı'ndan büyükelçi seviyesi ile Türk Silahlı Kuvvetleri'nden de general seviyesinde resepsiyona hiç katılım olmadı. Bu tablo da, iki ülke arasında özür ile başlayan ve geçen ay Londra'daki görüşmelerde sağlanan ilerlemeye rağmen normalleşme sürecinin henüz tamamlanmadığı ve ilişkilerin normalleşmesinin henüz resmiyet kazanmadığı olarak yorumlandı.
DAVİD BROZA KONSERİ
Resepsiyonun bu yıl ki açılış töreni için farklı bir yöntem izlendi. Resepsiyon salonunda, İsrail'in yanısıra Türk bayrağı da vardı. Türkiye ile İsrail'in milli marşları okunurken, porotokolde sadece İsrail maslahatgüzarı vardı. Resepsiyona geçilmeden önce de İsrail'in gitar alanında ünlü sanatçısı David Broza mini bir konser verdi.
İsrail'in Ankara Maslahatgüzarı'nın da, Türkiye ile le İsrail arasındaki görüşmelerin olumlu olduğu yönündeki mesajları dikkat çekiciydi.
Kaynak: Milliyet