Demir İpek Yolu projesi kapsamında dün açılışı gerçekleştirilen Bakü-Tiflis-Kars demiryolunun bölgedeki çok büyük bir eksiği tamamladığını vurgulayan uzmanlar, AB entegrasyonu projesinin benzerini bölgede Türkiye’nin uygulayabileceği görüşünde.
Enerji Ekonomisi Derneği Başkanı Prof. Dr. Gürkan Kumbaroğlu, başlangıçta ‘1 milyon yolcu ve 5 milyon ton yük’ hedefiyle yola çıkan yeni hattın son yıllarda ülkemizde hayata geçen en önemli küresel odaklı projelerin başında geldiğine dikkati çekti.
“Varlık Fonu’nun önemi ortaya çıktı”
Hayata geçirilen projeden bazı ülkelerin ciddi rahatsızlık duyabileceğine değinen Prof. Dr. Kumbaroğlu, şöyle devam etti:
“Ülkemizin Avrasya bloğunda her geçen gün daha çok konuşulduğu, orada yükselen bir değer olduğu gerçek. Türkiye’nin hayata geçirdiği ve küresel/bölgesel dengeleri doğrudan etkileyecek projeler için uluslararası finansman arayışı mali etkenler dışında da stratejik ve politik engellere takılabilir. Bakü-Tiflis-Kars demiryolu projesinde de 100 kilometrelik bir güzergahın 10 yılda tamamlanması finansman güçlüklerine dayanıyor. Bu gibi stratejik projelere yatırım noktasında devletin hareket kabiliyeti değer kazanıyor ve Varlık Fonu’nun önemi ortaya çıkıyor.”
“AB modeli Türkiye için örnek olabilir”
Prof. Dr. Kumbaroğlu, Demir İpek Yolu projesi kapsamında Tahran-Nahçivan hattının Aralık 2016’da hizmete alındığını hatırlatarak, şunları söyledi:
“Şimdi Nahçivan Kars’a bağlanırsa, yani Iğdır üzerinden Kars-Nahçivan hattı inşa edilirse İpekyolu güzergahında Kars Gürcistan-Azerbaycan’a ek olarak İran-Pakistan bağlantısıyla Türkiye çok önemli bir aktarma merkezi haline gelir. Bu projelerin yük taşımacılığında Doğu-Batı arasındaki ulaşımı sağlamasının yanı sıra yolcu taşımacılığında da çok rağbet göreceğine inanıyorum. Kış sporlarında ülkemizin önemli merkezlerinden olan Kars ve Erzurum’da turizmin gelişmesine de katkı sağlar. Ayrıca gerek Azerbaycan, gerek İran’dan ciddi miktarda enerji alıyoruz. Demiryolu sayesinde erişilen ucuz ve hızlı ulaşım imkanı aldığımız enerjinin karşılığını Türkiye’de üretilen mal ve hizmetleri ihraç ederek ödememizi kolaylaştıracaktır.”
Bugün dünyanın hemen her alanda en güçlü yapılarından biri olan Avrupa Birliği’nin temelinde demiryolu entegrasyonu vardır. AB’nin kuruluşu çok gelişmiş enterkonnekte bir demiryolu ağı ile ivme kazanmıştır. Şimdi Türkiye, Avrasya coğrafyasında bu tür bir entegrasyon projesinin en önemli aktörü olabilir. Bölge ülkelerini birbirine bağlayacak demiryolu projeleri sadece Türkiye’ye değil, ilgili tüm ülkelere ciddi ekonomik kazanımlar getirir. Bundan sonraki süreçte Türkiye, demiryolu entegrasyonu noktasında adımlarını süratle atmalı ve bu tür kazan-kazan projeleriyle bölgenin her alanda ‘merkez ülke’ olması kozunu en iyi şekilde muhafaza etmelidir.”