Tüketiciler artık elektriği yenilenebilir kaynaklardan alma alternatifine kavuştu. Yeni sistem sanayiciye de ihracat yaparken yeşil enerji kullandıklarını ispat şansı sunuyor.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, sanayi ve bireysel tüketicilerin kullandıkları yenilenebilir enerji kaynaklarını belgelemesini sağlayacak Yenilenebilir Enerji Kaynak Garanti (YEK-G) sisteminin açılışını yaptı. Yeşil elektrik sertifikası olarak da adlandırılan sistem, önümüzdeki yıllarda ihracatı yapılan ürünlerden sınırda karbon vergisi alınması durumunda sanayi şirketlerinin yeşil enerji kullandıklarını ispat etmelerini sağlayacak.
Bakan Dönmez, YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası ile Türkiye’nin yenilenebilir enerjide önemli bir adım attığını belirterek, “21 Haziran itibarıyla 100 piyasa katılımcısının 127 yenilenebilir enerji santrali sisteme kaydını yaptı. 1 Haziran’da devreye aldığımız sistemimizde bugüne kadar 5.2 teravatsaatlik YEK-G belgesi ihraç edildi” dedi.
Dönmez, Enerji Piyasaları İşletme AŞ (EPİAŞ) bünyesinde 1 Haziran’da devreye giren ve dün yenilenebilir kaynak bazında işleme açılan YEK-G Sistemi ve Organize YEK-G Piyasası’nın yenilenebilir enerji kaynaklarının gelişimine önemli katkı sağlayacağını söyledi.
Gönüllülük esası
Yenilenebilir enerjinin teşviki için önemli bir adım atıldığını dile getiren Dönmez, şunları kaydetti:
“YEK-G gönüllülük esasına dayanacak. Üreticilerimize ve tüketicilerimize kullandıkları elektriğin kaynağını seçme alternatifi sunuyoruz. Böylece yeşil enerji kullanımının bilinçli bir seçenek haline gelmesini sağlayacağız. Bireysel tüketicilerden büyük ölçekli kuruluşlarımıza kadar yenilenebilir enerji kaynaklarını tercih edenler, seçimlerini belgelendirebilecek. Böylece üretimden tüketime kadar her aşamada elektriğin hangi yenilenebilir kaynaktan üretildiğini takip edebilecek.
Tüketiciler artık satın aldığı elektriğin kaynağını bilecek. Bunu bir sertifikayla ispat edecekler. Üreticiler de portföylerinde yenilenebilir enerji bulundurduklarına dair yükümlülüklerini böylece doğrulamış olacaklar.”
Blok zincir takibi olacak
Bakan Dönmez, YEK-G sisteminin yüzde 100 yerli imkanlarla blok zincir teknolojisi kullanılarak oluşturulduğuna işaret ederek, “Üretilen her 1 megavat elektrik üretimine karşılık özel bir kod tanımlanacak. Bu da sistemin veri doğruluğunu ve takibini sağlayacak” dedi. Organize YEK-G piyasasında hidroelektrik, rüzgar, jeotermal, biyokütle ve güneş enerjisinin kaynaklarına bağlı olarak ayrı ayrı işlem göreceğini kaydeden Dönmez, kaynağa bağlı olarak farklı YEK-G belge fiyatları oluşacağını dile getirdi.
Dönmez, bu düzenlemelerden birinin Avrupa Birliği’nin (AB) yayımladığı Yeşil Mutabakat olduğunu anımsatarak, “İlerleyen dönemde YEK-G, AB’nin karbon vergisi yükümlülükleri ve sınırda karbon vergisine karşılık kullanılabilecek. Kaynak ifşası ve bunun sertifikalandırılmasıyla, yenilenebilir enerji, üreticilerimiz için yeni bir ihracat kapısı olacak” diye konuştu.