Azerbaycan/Bakü/Trend Haber Ajansı Türkiye Masası
Azerbaycan doğlagazını Türkiye'ye ve ardından Avrupa'ya taşıyacak Trans-Anadolu Boru Hattı (TANAP) Genel Müdürü Dr.Saltuk Düzyol Trend Haber Ajansı'na yaptığı açıklamada, Türkiye'nin en büyük boru hattı olacak TANAP'ın yapım aşamasını değerlendirdi.
Rusya'dan Karadeniz altından geçerek Türkiye'ye ulaştırılması üzre planlanan "Türk akımı" boru hattı projesinin dondurulmasının, TANAP'ın hem Türkiye için hem de Avrupa Birliği için önemini daha da artırdığını vurgulayan Düzyol, "TANAP halihazırda 31 milyar m³/yıl taşıma kapasitesi için dizayn edilmekle birlikte şimdilik 16 milyar m³/yıl taşıma kapasitesi için yatırım yapılmaktadır. İlave gazın mevcudiyeti halinde ilave kompresör istasyonu yatırımlarıyla taşıma kapasitesinin çok kısa bir sürede rahatlıkla 31 milyar m³/yıla çıkarılması mümkündür. Türkiye talep etmesi halinde, Avrupa Birliğine halihazırda teslim edilmesi öngörülen 10 milyar m3/yıl üzerinde kalan tüm taşıma kapasitesi (21 milyar m3/yıla kadar) kendi ihtiyacı için kullanabilir. Türkmenistan gazının mevcudiyeti (gerekli iletim altyapılarının tamamlanması, gaz alım satım anlaşmaları ve gaz taşıma anlaşmalarının imzalanması) halinde hukuken ve pratik olarak TANAP üzerinden taşınmasında herhangi bir engel bulunmayıp İran gazının da yukarıda belirtilen koşulların sağlanması halinde taşınması mümkün olabilir." şeklinde konuştu.
TANAP'ın Eskişehir ile Türkiye-Yunanistan sınırı arasındaki bölümünü oluşturan 48 inch çapındaki ve459 km uzunluğundaki 4. Lotunun Yapım İşi Sözleşmesi'nin 2016 yılı Ocak ayında imzalandığını hatırlatan Düzyol, 2 adet kompresör istasyonu ve 4 adet ölçüm istasyonunun inşaatını kapsayan İstasyonlar Yapım İşi Sözleşmesi'nin ise şubat ayında imzalandığını kaydetti.
Düzyol, TANAP'ın yapımı için son olarak, 36 inch çapında ve 19 km uzunluğundaki ikiz bir boru hattının inşaatını kapsayan Çanakkale Boğaz Geçişi (offshore) Yapım İşi İhalesi kapsamında tekliflerin şubat ayında alınmış olduğunu, sözleşmesinin teknik ve ekonomik değerlendirmelere müteakip önümüzdeki haftalarda imzalanması planlandığını açıkladı.
TANAP Doğal Gaz İletim A.Ş.'nin AGSC ve BOTAŞ şirketleri ile 15 yıllık doğalgaz taşıma anlaşması bulunduğunu ifade eden Düzyol, TANAP'ın anlaşma çerçevesinde vereceği gaz taşıma hizmeti karşılığı yıllık gaz taşıma gelirinin şimdiden garanti altına alınmış olduğunu bildirdi.
Petrol fiyatlarında yaşanan düşüş ve bunun ağırlıklı olarak petrol türevlerinin fiyatlarına endeksli olarak belirlenen gaz fiyatlarında yaşanan düşüşün Gaz Taşıtan Şirketler (Shippers) açısından önem ifade etmekte oluğunun altını çizen Düzyol, düşük petrol fiyatlarının tek geliri sabit bir taşıma tarifesi üzerinden elde edeceği taşımacılık geliri olan TANAP üzerinde doğrudan bir etki yaratması söz konusu olmadığını kaydetti.
Petrol fiyatlarındaki düşüşün bir sonucu olarak petrol-gaz piyasasında yaşanan daralma, emtia fiyatlarındaki düşüş ve piyasadaki daralmanın etkisiyle ürün ve hizmet sağlayıcıları arasında artan rekabetin TANAP projenin başlangıç için öngörülen maliyetlerin altında tamamlanabilmesi için uygun ortam sağladığını kaydeden Düzyol, proje yapım maliyetlerde yaşanan düşüşün TANAP'ın içsel getiri oranını yükselttiğini kaydetti.
SOCAR Fiber'in mülkiyet ve işletim hakkına sahip olacağı fiber optik altyapının TANAP boru hattı boyunca döşenmesi hususundaki çalışmaların TANAP'ın kısa bir süre önce imzalamış olduğu Telecom-SCADA Yapım İşi Sözleşmesi kapsamında yapılacak diğer işlerle paralel sürdürüleceğını vurgulayan Düzyol, fiber optik iletişim altyapısı için saha çalışmalarının önümüzdeki inşaat mevsiminde başlayacağını açıkladı.
Düzyol, TANAP Projesi kapsamında BOTAŞ'a 2018 yılı Haziran ayı sonunda ilk gaz teslimatının yapılması planlandığını bildirdi.
Muhabir: Orkhan Guluzade
...