Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 24 Haziran'da yapılan Cumhurbaşkanı ve 27. Dönem Milletvekili Genel Seçimi'nin ardından ilk resmî ziyaretini Azerbaycan'a gerçekleştirdi. İlk resmi ziyaretin Azerbaycan’a gerçekleştirilmesi, Türkiye’nin Azerbaycan’a verdiği büyük önemin göstergesidir. Aynı zamanda, yeni dönemde Türkiye-Azerbaycan ilişkilerinin tüm zamanlardan daha farklı olacağını haber vermektedir. Nitekim Cumhurbaşkanı İlham Aliyev de Azerbaycan’da 11 Nisan 2018 tarihinde yapılan Cumhurbaşkanlığı seçimleri sonrasında ilk yurtdışı ziyaretini Türkiye'ye gerçekleştirmişti. Bu karşılıklı gerçekleşen ziyaretler iki ülkenin birbirine atfettiği önemin tezahürüdür.
Türkiye’ye ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Aliyev, seçimlerin ardından ilk ziyaretlerin karşılıklı gerçekleştirilmesinin bir gelenek haline gelmesi temennisinde bulundu. Cumhurbaşkanı Aliyev, “Bugün Avrasya'nın enerji ve ulaştırma haritasını yeniden düzenliyoruz. Ortak projeler bizim gücümüzü artırmanın yanı sıra bölgesel iş birliğini geliştirecek ve bölgede istikrarı temin edecek.” dedi. Azerbaycan ziyareti sırasında Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim Türkiye-Azerbaycan ilişkilerimiz, ‘tek millet, iki devlet’ anlayışında pekişiyor. Oraya bağlı olarak bugüne kadar bu işi sürdürdük, getiriyoruz ve getirmeye de devam edeceğiz” şeklinde konuştu. Yatırımlar konusunda Cumhurbaşkanı Erdoğan, mevcut yatırımları geliştireceklerini, devam eden bazılarının da açılışını sonbaharda yapacaklarını ifade etti.
Türkiye ve Azerbaycan bugüne dek birçok tarihi nitelikte stratejik yatırımı birlikte gerçekleştirdiler. “Bakü-Tiflis Kars Demir Yolu Hattı Projesi” bunlardan en başarıyla hayata geçirilen tarihi stratejik yatırımlardan birisidir. Bu projeyle Türkiye ve Azerbaycan Demir İpek Yolu’nun ortak inşası konusunda tarihi sorumluluk almış ve ortak çaba harcamışlardır. Bunun dışında, Türkiye ve Azerbaycan arasında enerji ve savunma sanayii konusunda büyük adımlar atılmaktadır. “TANAP (Trans Anadolu Doğalgaz Boru Hattı) Projesi” yakın zamanda hayata geçirilen stratejik yatırımlardan birisidir. Cumhurbaşkanı Erdoğan, bu projenin stratejik bir yatırım olmasının haricinde iki ülkenin kardeşliğinin bir tezahürü olduğunu belirtti. Bu projeyle Türkiye ve Azerbaycan Enerji İpek Yolu’nun ortak inşası konusunda tarihi sorumluluk almış ve ortak çaba harcamışlardır.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Azerbaycan ile savunma sanayisindeki iş birliğine önem verdiklerini ifade ederek, Türkiye’nin savunma sanayisinde ihracatını arttırdığını, bunu kardeş ülkelerle paylaşmak istediklerini söyledi. Cumhurbaşkanı Aliyev ise, Türkiye'nin çok gelişmiş bir savunma sanayisi olduğuna işaret etti ve Azerbaycan ordusunun ihtiyacını da Türkiye'den temin ettiklerini dile getirdi. Türkiye ve Azerbaycan arasındaki askeri ilişkilerin derinleşmesi bölgesel iş birliğinin geliştirilmesine ve bölgede istikrarın sağlanmasına önemli katkılar sunmaktadır. 7.si gerçekleştirilen Yüksek Düzeyli İş Birliği Konseyi temelinde gelişen stratejik ilişkiler daha da derinleşmektedir. Bu çok boyutlu stratejik gelişmeler, Yeni İpek Yolu’nun güvenliği konusunda iki ülkenin yüklendiği ortak sorumluluğun ibaresidir.
Dağlık Karabağ ve Nahçıvan konusundaki sorunlara gelince Cumhurbaşkanı Erdoğan şunları söyledi: “Türkiye olarak elimizden ne geliyorsa bugüne kadar hiç geride bırakmadık, üzerine üzerine gittik. Bundan sonra da yine üzerine gitmekte kararlıyız.” Cumhurbaşkanı Aliyev ise, "Ermenistan ile Azerbaycan arasındaki Dağlık Karabağ meselesinin çözümü konusunda Türkiye kadar bize destek veren ikinci bir ülke olmamıştır. Türkiye her zaman bizimle beraberdir, tüm uluslararası platformlarda Azerbaycan'ın haklılığını savunmaktadır." dedi. Dağlık Karabağ sorununun çözümünde Türkiye daima sorumlu bir dış politika anlayışı ile hareket etmiştir ve yeni dönemde aynı sorumlulukla hareket etmeyi sürdürecektir.
Bugüne kadar ikili ilişkiler her konuda siyasi güven ve ortak menfaat temelinde istikrarını korudu. Yeni dönemde ise her alandaki ilişkilerin stratejik boyutu daha da geliştirilecek ve derinleştirilecektir. Nitekim Avrasya’nın ulaşım ve enerji haritası yeniden düzenleniyor. Türkiye ve Azerbaycan, Enerji İpek Yolu’nun can damarlarıdır. Tarihi İpek Yolu’nu yeniden canlandırmayı hedefleyen bölgesel altyapı projelerinde Türkiye ve Azerbaycan birlikte tarihi roller üstleniyor. Bütün bu tarihi gelişmelere paralel olarak, yeni dönemde ‘tek millet, iki devlet’ anlayışı yeni boyutlar kazanacak ve Türkiye-Azerbaycan ilişkileri daha da perçinlenerek dünyaya örnek olacaktır.
M. Fatih ÖZTOSUN, TRT ÇİNCE