Azerbaycan/Bakü/Trend Haber Ajansı Türkiye Masası
Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Salih Yılmaz Trend Haber Ajansı’na Türkiye-Rusya Üst Düzey İşbirliği Konseyi toplantısı kapsamında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın Moskova’ya yağacağı ziyaret öncesi, iki ülke arasında ilişkiler ve ziyaretin gündemini değerlendirdi.
Moskova’da 9-10 mart tarihlerinde gerçekleşecek Putin-Erdoğan görüşmesinde iki ülkenin de birbirlerinden önemli beklentileri olduğunu ifade eden Prof. Dr. Yılmaz, Ankara ve Moskova’nın 24 Kasım uçak krizinden önemli dersler çıkardığını ve iki ülkenin de birbirine olan ihtiyaçlarını bildiğini kaydetti.
Türkiye’nin 24 Kasım uçak krizi öncesinde olduğu gibi ekonomik anlamda ilişkilerin normalleştirilmesini talep ettiğinin altını çizen Prof. Dr. Yılmaz “Çünkü Rusya, başta yaş sebze/meyve olmak üzere vize konusunda hala adım atmış değil. Türkiye’nin masada gündeme getireceği diğer konu ise FETÖ ve PKK/PYD ile olan ilişkiler. Türkiye, FETÖ’nün Rusya’daki faaliyetlerine dair yaptırım talep edecektir. Türkiye’nin Suriye’nin kuzeyinde var olan terör PYD’nin Moskova’da ofisinin bulunmasından rahatsızlık duymaktadır. Türkiye ayrıca yıllardır Batı’nın oyalaması nedeniyle eksikliğini hissettiği hava savunma sistemi konusunda da Rusya’dan talepleri mevcut. Türkiye’nin s-400 sitemlerini bu ziyarette görüşeceği ve önemli mesafeler alınacağını söyleyebilirim. Ayrıca kriz döneminde 3-4 bin civarında iş adamı ve diğer mesleklere dair TC vatandaşının Rusya’ya girişi yasaklandı. Bu yasakların kaldırılması karşılıklı terör ile mücadele anlaşmasının uygulanmasına dair beklentiler mevcut.” şeklinde konuştu.
Rusya’nın ise Türkiye’den Suriye ve NATO konusunda önemli beklentileri oludunun altını çizen Prof. Dr Yılmaz, açıklamalarını şöyle sürdürdü:
“Rusya’nın Suriye Barışına dair Türkiye’nin muhalifler üzerindeki inisiyatifini devam ettirmesi isteği var. Ayrıca ABD’de Trump’ın işbaşına gelmesiyle ortaya çıkan “Güvenli Bölgeler” planının iki ülkenin işbirliğini etkileyeceği endişesi duyulmakta. Geçen hafta NATO Savunma bakanları toplantısında Karadeniz’de yeni bir gücün kurulması ve NATO gemilerinin Karadeniz’e daha fazla etkin olmasına dair karar da bu görüşmede gündeme gelecektir. Türkiye’nin NATO gemilerinin Karadeniz’de gerginliği artırıcı hareketlerini kontrol etmesi istenecektir”
Prof. Dr Yılmaz, uçak krizi sonrasında Moskova ve Ankara’nın birbirini rahatsız edici ve zarar verici davranış ve politikalardan kaçındığını açıkladı.
Putin ve Erdoğan arasındaki eskilere dayanan samimi dostluğun birçok anlaşmazlığı da etkisiz kıldığını vurgulayan Prof. Dr Yılmaz, “İki ülkenin hem Batı’dan gelen tacizlere karşı durması hem de birbirlerine olan güven sorununu aşması adına önemli kararlar bu görüşmede ele alınacaktır. Çünkü her iki ülkede de Rusya/Türkiye ilişkilerinin olumlu gitmesini istemeyen bir taraf mevcut. Her iki ülkenin etki alanları yeni bir kriz yaşamaya müsait. Trump’ın politikalarının bu iki ülkenin işbirliğini sona erdirmeye yönelik stratejiler içerdiğini düşündüğümüzde hem ekonomik, hem askeri hem de stratejik bir yol haritası bu görüşmede ortaya çıkacak. Türkiye ve Rusya kamuoyunda beklentiler yüksek. Fakat bu beklentilere dair adımlar atılmadıkça iki ülke de birbirinden uzaklaşıyor.” dedi.